အဆုတ်ကင်ဆာကာကွယ်ခြင်း။

ကမ္ဘာ့အဆုတ်ကင်ဆာနေ့ (သြဂုတ်လ ၁ ရက်) တွင် အဆုတ်ကင်ဆာကာကွယ်ခြင်းအကြောင်း လေ့လာကြည့်ရအောင်။

အန္တရာယ်ဖြစ်စေသော အကြောင်းအရင်းများကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းနှင့် အကာအကွယ်အချက်များ တိုးမြှင့်ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်ရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။

ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေများသော အကြောင်းအရင်းများကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းသည် အချို့သော ကင်ဆာများကို ကာကွယ်ရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ဖြစ်နိုင်ခြေ အကြောင်းရင်းများတွင် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ အဝလွန်ခြင်းနှင့် လုံလောက်သော လေ့ကျင့်ခန်း မလုပ်ခြင်းတို့ ပါဝင်ပါသည်။ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်းနှင့် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းကဲ့သို့သော အကာအကွယ်အချက်များ တိုးမြှင့်ခြင်းသည် ကင်ဆာအချို့ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေကို မည်ကဲ့သို့ လျှော့ချနိုင်သည်ကို သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် အခြားကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကျွမ်းကျင်သူနှင့် ဆွေးနွေးပါ။

အောက်ဖော်ပြပါများသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အကြောင်းရင်းများဖြစ်သည်။

1. စီးကရက်၊ဆေးပြင်းလိပ်၊ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာအတွက် အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်နိုင်ခြေ အကြောင်းရင်းဖြစ်သည်။စီးကရက်၊ ဆေးပြင်းလိပ် နှင့် ပိုက်များ သည် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေသည်။ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် အမျိုးသားများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု ၁၀ ​​ခုတွင် ၉ ဦးခန့်နှင့် အမျိုးသမီးများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု ၁၀ ​​မှုလျှင် ၈ မှုခန့် ဖြစ်ပွားသည်။

လေ့လာမှုများအရ ကတ္တရာစေးနည်းသော သို့မဟုတ် နီကိုတင်းနည်းသော စီးကရက်သောက်ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို လျော့နည်းခြင်းမရှိကြောင်း လေ့လာမှုများက ဖော်ပြသည်။

လေ့လာမှုများအရ ဆေးလိပ်သောက်သော စီးကရက်မှ အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေသည် တစ်နေ့လျှင် စီးကရက်သောက်သည့် အရေအတွက်နှင့် ဆေးလိပ်သောက်သည့် နှစ်အရေအတွက်နှင့်အတူ တိုးလာကြောင်း လေ့လာမှုများက ဖော်ပြသည်။ဆေးလိပ်သောက်သူများသည် ဆေးလိပ်မသောက်သူများထက် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ အဆ ၂၀ ခန့်ရှိသည်။

2. တစ်ပတ်ရစ်မီးခိုး

တစ်ပတ်ရစ် ဆေးရွက်ကြီး မီးခိုးငွေ့များနှင့် ထိတွေ့ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်စေနိုင်သည့် အကြောင်းရင်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။တစ်ပတ်ရစ်မီးခိုးဆိုသည်မှာ ဆေးလိပ် သို့မဟုတ် အခြားဆေးရွက်ကြီးထွက်ပစ္စည်းမှ ထွက်လာသော သို့မဟုတ် ဆေးလိပ်သောက်သူမှ ရှူထုတ်သော မီးခိုးဖြစ်သည်။တစ်ပတ်ရစ်ဆေးလိပ်ကို ရှူရှိုက်သူများသည် ပမာဏနည်းသော်လည်း ဆေးလိပ်သောက်သူများကဲ့သို့ ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သော ဓာတုပစ္စည်းများနှင့် ထိတွေ့ကြသည်။တစ်ပတ်ရစ်မီးခိုးငွေ့ကို ရှူရှိုက်မိခြင်းအား စိတ်ဆန္ဒမပါဘဲ သို့မဟုတ် passive smoking ဟုခေါ်သည်။

3. မိသားစုရာဇဝင်

အဆုတ်ကင်ဆာ မိသားစု ရာဇဝင်ရှိခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ အကြောင်းရင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်ဖူးသော ဆွေမျိုးရှိသူများသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်ဖူးသော ဆွေမျိုးမရှိသူများထက် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ နှစ်ဆပိုများသည်။စီးကရက်သောက်ခြင်းသည် မိသားစုများတွင် ပေါက်လေ့ရှိပြီး မိသားစုဝင်များသည် တစ်ပတ်ရစ်မီးခိုးငွေ့များနှင့် ထိတွေ့နေရသောကြောင့် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ ပိုများလာခြင်းမှာ အဆုတ်ကင်ဆာ၏ မိသားစုရာဇဝင်မှ သို့မဟုတ် စီးကရက်မီးခိုးငွေ့နှင့် ထိတွေ့ခြင်းမှဖြစ်ကြောင်း သိရှိရန်ခက်ခဲသည်။

4. HIV ကူးစက်မှု

acquired immunodeficiency syndrome (AIDS) ၏ အကြောင်းရင်းမှာ human immunodeficiency virus (HIV) နှင့် ဆက်စပ်နေပြီး အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများသည်။HIV ပိုးကူးစက်ခံထားရသူများသည် မကူးစက်ခံရသူများထက် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ နှစ်ဆပိုများသည်။HIV ပိုးရှိသူများတွင် မကူးစက်သောသူများထက် ဆေးလိပ်သောက်နှုန်း ပိုများနေသောကြောင့် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ တိုးလာပါက HIV ကူးစက်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် စီးကရက်မီးခိုးငွေ့နှင့် ထိတွေ့ခြင်းရှိမရှိ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရပေ။

5. ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအန္တရာယ်အချက်များ

• ဓာတ်ရောင်ခြည် ထိတွေ့ခြင်း- ဓာတ်ရောင်ခြည်နှင့် ထိတွေ့ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ အကြောင်းရင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။အဏုမြူဗုံး ဓါတ်ရောင်ခြည်၊ ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံး၊ ပုံရိပ်ဖော် စမ်းသပ်မှုများ နှင့် ရေဒွန် တို့သည် ဓာတ်ရောင်ခြည် ထိတွေ့မှု၏ အရင်းအမြစ်များ ဖြစ်သည်-
• အဏုမြူဗုံး ရောင်ခြည်ဖြာထွက်ခြင်း- အဏုမြူဗုံး ပေါက်ကွဲပြီးနောက် ဓာတ်ရောင်ခြည်နှင့် ထိတွေ့ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေသည်။
• ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး- ရင်ဘတ်သို့ ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးကို ရင်သားကင်ဆာနှင့် Hodgkin lymphoma အပါအဝင် အချို့သောကင်ဆာများကို ကုသရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေကို တိုးလာစေသည့် ဓာတ်ရောင်ခြည်များ၊ ဂမ်မာရောင်ခြည် သို့မဟုတ် အခြားဓာတ်ရောင်ခြည်အမျိုးအစားများကို အသုံးပြုသည်။ဓာတ်ရောင်ခြည် ပမာဏ များလေလေ အန္တရာယ် ပိုများလေလေ ဖြစ်သည်။ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးပြီးနောက် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေသည် ဆေးလိပ်မသောက်သူထက် ဆေးလိပ်သောက်သော လူနာများတွင် ပိုများသည်။
• ပုံရိပ်ဖော်စစ်ဆေးမှုများ- CT စကင်န်များကဲ့သို့သော ပုံရိပ်ဖော်စစ်ဆေးမှုများသည် လူနာများကို ဓာတ်ရောင်ခြည်ဖြင့် ထိတွေ့စေသည်။ပမာဏနည်းသော ခရုပတ် CT စကင်န်များသည် လူနာများအား မြင့်မားသော ဆေးပမာဏ CT စကင်န်များထက် ဓါတ်ရောင်ခြည်နည်းပါးစွာ ထုတ်ပေးပါသည်။အဆုတ်ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းတွင်၊ ဆေးပမာဏနည်းသော ခရုပတ် CT စကင်န်ကိုအသုံးပြုခြင်းသည် ဓာတ်ရောင်ခြည်၏အန္တရာယ်သက်ရောက်မှုများကို လျော့နည်းစေနိုင်သည်။
• ရေဒွန်- ရေဒွန်သည် ကျောက်တုံးများနှင့် မြေကြီးများတွင် ယူရေနီယံ ကွဲထွက်ရာမှ ထွက်လာသည့် ရေဒီယိုသတ္တိကြွဓာတ်ငွေ့ဖြစ်သည်။၎င်းသည် မြေပြင်မှတဆင့် စိမ့်ထွက်ပြီး လေ သို့မဟုတ် ရေပေးဝေမှုသို့ ယိုစိမ့်သည်။ရေဒွန်သည် ကြမ်းပြင်များ၊ နံရံများ၊ သို့မဟုတ် အုတ်မြစ်များတွင် အက်ကွဲကြောင်းများမှတဆင့် နေအိမ်များသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ပြီး ရေဒွန်အဆင့်များသည် အချိန်နှင့်အမျှ တည်ဆောက်နိုင်သည်။

လေ့လာမှုများအရ အိမ် သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း ရေဒွန်ဓာတ်ငွေ့ မြင့်မားမှုသည် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားမှု အရေအတွက်နှင့် အဆုတ်ကင်ဆာကြောင့် သေဆုံးမှု အရေအတွက်ကို တိုးမြင့်စေသည်ဟု လေ့လာမှုများက ဖော်ပြသည်။အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေသည် ဆေးလိပ်မသောက်သူထက် ရေဒွန်နှင့် ထိတွေ့မှုပိုများသည်။ဆေးလိပ်မသောက်ဖူးသူများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာကြောင့် သေဆုံးမှု၏ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ရေဒွန်နှင့် ထိတွေ့မှုနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။

6. လုပ်ငန်းခွင်ထိတွေ့မှု

လေ့လာမှုများအရ အောက်ပါပစ္စည်းများနှင့် ထိတွေ့ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေသည်-

• ကျောက်ဂွမ်း။
• အာဆင်းနစ်။
• ခရိုမီယမ်။
• နီကယ်။
• ဘယ်ရီလီယမ်။
• ကဒီယမ်။
• ကတ္တရာစေးနှင့် အိုးမဲ။

ထိုအရာများသည် လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း ၎င်းတို့နှင့် ထိတွေ့ပြီး ဆေးလိပ်မသောက်ဖူးသူများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သည်။ထိုအရာများနှင့် ထိတွေ့မှုအဆင့် တိုးလာသည်နှင့်အမျှ အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေလည်း တိုးလာပါသည်။အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေသည် ထိတွေ့ရသူများနှင့် ဆေးလိပ်သောက်သူများတွင် ပို၍ မြင့်မားသည်။

• လေထုညစ်ညမ်းမှု- လေထုညစ်ညမ်းမှု မြင့်မားသောနေရာများတွင် နေထိုင်ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေသည်ဟု လေ့လာမှုများက ဖော်ပြသည်။

၇။ ဆေးလိပ်အလွန်အကျွံသောက်သူများတွင် ဘီတာကာရိုတင်း ဖြည့်စွက်စာ

ဘီတာကာရိုတင်း ဖြည့်စွက်စာ (ဆေးပြား) သောက်သုံးခြင်းသည် အထူးသဖြင့် တစ်နေ့လျှင် တစ်ထုပ် သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပိုသော ဆေးလိပ်သောက်သော ဆေးလိပ်သောက်သူများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေသည်။တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံး အရက်တစ်ခွက်သောက်တဲ့ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေမှာ ဖြစ်နိုင်ချေ ပိုများပါတယ်။

အောက်ဖော်ပြပါများသည် အဆုတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်နိုင်သော အကြောင်းရင်းများဖြစ်သည်။

1. ဆေးလိပ်မသောက်ပါနှင့်

အဆုတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်ရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းမှာ ဆေးလိပ်မသောက်ရန်ဖြစ်သည်။

2. ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ။

ဆေးလိပ်သောက်သူများသည် ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်းဖြင့် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။အဆုတ်ကင်ဆာအတွက် ကုသမှုခံယူထားသော ဆေးလိပ်သောက်သူများတွင် ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာအသစ် ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျော့နည်းစေသည်။အကြံဉာဏ်ပေးခြင်း၊ နီကိုတင်းအစားထိုး ထုတ်ကုန်များ အသုံးပြုခြင်းနှင့် စိတ်ကျရောဂါ ကုထုံးများသည် ဆေးလိပ်သောက်သူများ ဖြတ်ရန် ကောင်းမွန်စေရန် ကူညီပေးခဲ့ပါသည်။

ဆေးလိပ်ဖြတ်သူတွင် အဆုတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်နိုင်ခြေမှာ နှစ်မည်မျှနှင့် ဆေးလိပ်ဖြတ်သည့်အချိန်နှင့် ဆေးလိပ်ဖြတ်သည့်အချိန်တို့အပေါ် မူတည်သည်။လူတစ်ဦးသည် 10 နှစ်ကြာ ဆေးလိပ်ဖြတ်ပြီးနောက် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ 30% မှ 60% လျော့နည်းသွားသည်။

အချိန်အကြာကြီး ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်းဖြင့် အဆုတ်ကင်ဆာကြောင့် သေဆုံးနိုင်ခြေကို သိသိသာသာ လျှော့ချနိုင်သော်လည်း ဆေးလိပ်မသောက်သူတွင် ဖြစ်နိုင်ချေသည် မည်သည့်အခါမျှ နည်းပါးမည်မဟုတ်ပေ။ဒါကြောင့် လူငယ်တွေ ဆေးလိပ်မသောက်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။

3. လုပ်ငန်းခွင်အန္တရာယ်ဖြစ်စေသောအချက်များနှင့် ထိတွေ့မှုနည်းပါးခြင်း။

အလုပ်သမားများအား ကျောက်ဂွမ်း၊ အာဆင်းနစ်၊ နီကယ်၊ နှင့် ခရိုမီယမ်ကဲ့သို့သော ကင်ဆာဖြစ်စေသော ပစ္စည်းများနှင့် ထိတွေ့ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးသည့် ဥပဒေများသည် ၎င်းတို့၏ အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါသည်။လုပ်ငန်းခွင်တွင် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကို တားမြစ်သည့် ဥပဒေများသည် တစ်ပတ်ရစ် ဆေးလိပ်ငွေ့ကြောင့် ဖြစ်ရသည့် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးသည်။

4. ရေဒွန်နှင့် ထိတွေ့မှု နည်းပါးခြင်း။

ရေဒွန်ပမာဏကို လျှော့ချခြင်းသည် အထူးသဖြင့် စီးကရက်သောက်သူများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျော့ကျစေပါသည်။အလုံပိတ်မြေအောက်ခန်းများကဲ့သို့သော ရေဒွန်ယိုစိမ့်မှုမှ ကာကွယ်ရန် အဆင့်များလုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့် အိမ်များတွင် ရေဒွန်ပမာဏမြင့်မားမှုကို လျှော့ချနိုင်သည်။

အောက်ဖော်ပြပါများသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေကို လျော့ကျစေခြင်း ရှိ၊ မရှိ မရှင်းလင်းပါ။

1. အစားအသောက်

အသီးအနှံ သို့မဟုတ် အသီးအရွက် အများအပြား စားသုံးသူများသည် ပမာဏနည်းသော စားသုံးသူများထက် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးကြောင်း လေ့လာမှုအချို့က ဖော်ပြသည်။သို့သော်လည်း ဆေးလိပ်သောက်သူများသည် ဆေးလိပ်မသောက်သူများထက် ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအသောက်များ နည်းပါးသောကြောင့် ဖြစ်နိုင်ခြေ လျော့နည်းခြင်းသည် ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအသောက်များ စားသုံးခြင်း သို့မဟုတ် ဆေးလိပ်မသောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်မဖြစ် သိရှိရန် ခက်ခဲသည်။

2. ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု

အချို့သော လေ့လာမှုများအရ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုမရှိသူများသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးကြောင်း သိရသည်။သို့သော် ဆေးလိပ်သောက်သူများသည် ဆေးလိပ်မသောက်သူများထက် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုအဆင့် အမျိုးမျိုးရှိတတ်သောကြောင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေကို သက်ရောက်မှုရှိမရှိကို သိရှိရန်ခက်ခဲသည်။

အောက်ဖော်ပြပါအချက်များသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေကို လျော့ကျစေခြင်းမရှိပါ။

1. ဆေးလိပ်မသောက်သူများအတွက် ဘီတာကာရိုတင်း ဖြည့်စွက်စာ

ဆေးလိပ်မသောက်သူများ၏ လေ့လာမှုများအရ ဘီတာကာရိုတင်း ဖြည့်စွက်စာများ သောက်သုံးခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို လျော့ကျစေခြင်းမရှိကြောင်း သိရသည်။

2. ဗီတာမင် E ဖြည့်စွက်စာ

လေ့လာမှုများအရ ဗီတာမင် E ဖြည့်စွက်စာ သောက်သုံးခြင်းသည် အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို မထိခိုက်စေကြောင်း သိရသည်။

အရင်းအမြစ်-http://www.chinancpcn.org.cn/cancerMedicineClassic/guideDetail?sId=CDR62825&type=1