လက္ခဏာအသစ်များအခက်အခဲမျိုချခြင်း သို့မဟုတ် အစာများ လည်ချောင်းတွင် ကပ်နေသကဲ့သို့ ခံစားရခြင်းမှာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။မျိုချခြင်းသည် လူတို့သည် အလိုလိုတွေးခေါ်မှုမရှိဘဲ လုပ်ဆောင်လေ့ရှိသော လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ဘာကြောင့် ပြုပြင်ရမလဲဆိုတာ သိချင်ပါတယ်။မျိုချရခက်ခြင်းသည် ကင်ဆာ၏ လက္ခဏာလားဟုလည်း သင်တွေးမိပေမည်။
ကင်ဆာသည် dysphagia ၏ ဖြစ်နိုင်ချေ အကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း၊ ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံး အကြောင်းရင်းမဟုတ်ပါ။အများစုမှာ dysphagia သည် gastroesophageal reflux disease (GERD) (chronic acid reflux) သို့မဟုတ် ပါးစပ်ခြောက်ခြင်းကဲ့သို့သော ကင်ဆာမဟုတ်သော အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်နိုင်သည်။
ဤဆောင်းပါးတွင် dysphagia ၏အကြောင်းရင်းများနှင့် သတိထားရမည့်လက္ခဏာများကို လေ့လာပါမည်။
dysphagia အတွက် ဆေးပညာအသုံးအနှုန်းမှာ dysphagia ဖြစ်သည်။၎င်းကို အတွေ့အကြုံအမျိုးမျိုးဖြင့် ဖော်ပြနိုင်သည်။dysphagia ၏ လက္ခဏာများသည် ပါးစပ် သို့မဟုတ် အစာပြွန် (ပါးစပ်မှ အစာပြွန်မှ အစာအိမ်သို့) လာနိုင်သည်။
dysphagia ၏ အစာမျိုပြွန်ဆိုင်ရာ အကြောင်းရင်းရှိသော လူနာများသည် အနည်းငယ်ကွဲပြားသော လက္ခဏာများကို ဖော်ပြနိုင်ပါသည်။၎င်းတို့ တွေ့ကြုံရနိုင်သည်-
dysphagia ဖြစ်စေသော အကြောင်းရင်း အများစုသည် ကင်ဆာကြောင့် မဟုတ်ဘဲ အခြား အကြောင်းများကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။မျိုချခြင်းလုပ်ရပ်သည် ကောင်းမွန်စွာလုပ်ဆောင်ရန် အရာများစွာလိုအပ်သော ရှုပ်ထွေးသောလုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ပုံမှန်မျိုချခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များ ရပ်တန့်သွားပါက Dysphagia ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။
ဝါးခြင်းသည် တံတွေးကို အစာနှင့် ရောနှောပြီး ကြေမွသွားကာ အစာခြေရန် ပြင်ဆင်သည့် နေရာတွင် မျိုချခြင်း စတင်သည်။ထို့နောက် လျှာသည် လည်ချောင်း၏နောက်ဘက်နှင့် အစာပြွန်အတွင်းသို့ သေးငယ်သော ဘော့လုံး (အစာဝိုင်းလေး) ကို တွန်းပို့ပေးသည်။
၎င်းသည်ရွေ့လျားလာသည်နှင့်အမျှ၊ အဆုတ်သို့ပို့ဆောင်ပေးသော အစာပြွန် (လေပြွန်) ထက် အစာပြွန်အတွင်း အစာမျိုပြွန်အတွင်း ပိတ်သွားပါသည်။အစာပြွန်ကြွက်သားများသည် အစာအိမ်ထဲသို့ တွန်းပို့ရန် ကူညီပေးသည်။
မျိုချခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းကိုမဆို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော အခြေအနေများသည် dysphagia ၏လက္ခဏာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ဤအခြေအနေများထဲမှ အချို့ပါဝင်သည်-
ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံး အကြောင်းရင်းမဟုတ်ပေမယ့် အစာမျိုရခက်တာက ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။အကယ်၍ dysphagia ဆက်ရှိနေပါက အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ပိုဆိုးလာကာ မကြာခဏ ပိုမိုဖြစ်ပွားပါက ကင်ဆာဟုသံသယရှိနိုင်ပါသည်။ထို့အပြင် အခြားသော လက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။
ကင်ဆာအမျိုးအစားများစွာသည် အစာမျိုရခက်သည့် လက္ခဏာများ ရှိနေနိုင်သည်။အဖြစ်များဆုံး ကင်ဆာများသည် အစာမျိုပြွန်ကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေသော ကင်ဆာများဖြစ်သည့် ဦးခေါင်းနှင့် လည်ပင်းကင်ဆာ သို့မဟုတ် အစာမျိုပြွန်ကင်ဆာတို့ ဖြစ်သည်။အခြားကင်ဆာအမျိုးအစားများ ပါဝင်နိုင်သည်-
အစာမျိုခြင်းဆိုင်ရာ ယန္တရားတစ်ခုခုကို ထိခိုက်စေသော ရောဂါ သို့မဟုတ် အခြေအနေသည် dysphagia ဖြစ်စေနိုင်သည်။ဤရောဂါအမျိုးအစားများတွင် မှတ်ဉာဏ်ကိုထိခိုက်စေနိုင်သော သို့မဟုတ် ကြွက်သားအားနည်းစေသည့် အာရုံကြောဆိုင်ရာအခြေအနေများ ပါဝင်နိုင်သည်။၎င်းတို့တွင် အခြေအနေကို ကုသရန် လိုအပ်သော ဆေးဝါးများသည် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအဖြစ် dysphagia ဖြစ်စေနိုင်သည့် အခြေအနေများလည်း ပါဝင်နိုင်သည်။
သင်သည် အစာမျိုရခက်နေပါက၊ သင်၏စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို သင်၏ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပေးသူနှင့် ဆွေးနွေးလိုပေမည်။ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်လာသည့်အခါနှင့် အခြားရောဂါလက္ခဏာများရှိမရှိ သတိပြုရန် အရေးကြီးသည်။
သင့်ဆရာဝန်ကို မေးခွန်းများမေးရန်လည်း ပြင်ဆင်ထားသင့်သည်။အဲဒါတွေကို ချရေးပြီး မင်းနဲ့အတူ သယ်သွားခိုင်းဖို့ ဘယ်တော့မှ မမေ့ပါနဲ့။
dysphagia ခံစားရသောအခါ၊ ၎င်းသည် စိုးရိမ်စရာ လက္ခဏာတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်သည်။တချို့လူတွေက ကင်ဆာကြောင့်ဖြစ်မှာကို စိုးရိမ်ကြတယ်။ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော်လည်း ကင်ဆာသည် ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံး အကြောင်းရင်းမဟုတ်ပါ။ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ အစာအိမ်နှင့် အစာမျိုပြွန်ပြန်တက်ရောဂါ၊ သို့မဟုတ် ဆေးဝါးများသောက်ခြင်းကဲ့သို့သော အခြားအခြေအနေများသည်လည်း မျိုချရခက်ခဲစေနိုင်သည်။
မျိုချရခက်နေပါက သင့်ဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးပြီး သင့်ရောဂါလက္ခဏာများ၏ အကြောင်းရင်းကို အကဲဖြတ်ပါ။
Wilkinson JM၊ Cody Pilley DC၊ Wilfat RP။Dysphagia: အကဲဖြတ်ခြင်းနှင့် ပူးတွဲစီမံခန့်ခွဲမှု။ကျွန်တော်က မိသားစုဆရာဝန်ပါ။2021;103(2):97-106။
Noel KV၊ Sutradar R၊ Zhao H၊ et al။အရေးပေါ်ဌာနသို့လာရောက်ခြင်းနှင့် ဦးခေါင်းနှင့်လည်ပင်းကင်ဆာအတွက် ကြိုတင်စီစဉ်ထားခြင်းမရှိဘဲ ဆေးရုံတက်ကုသခြင်းအတွက် ခန့်မှန်းသူအဖြစ် လူနာမှဖော်ပြသောရောဂါလက္ခဏာဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး- အရှည်လိုက်လူဦးရေအခြေခံလေ့လာမှု။JCO.2021;39(6):675-684။နံပါတ်- 10.1200/JCO.20.01845
Julie Scott, MSN, ANP-BC, AOCNP Julie သည် လူနာများနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအသိုက်အဝန်းအား ပညာပေးလိုသောစိတ်ဖြင့် အသိအမှတ်ပြုထားသော အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ကင်ဆာရောဂါဗေဒ သူနာပြုဆရာမနှင့် အလွတ်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစာရေးဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။
တင်ချိန်- စက်တင်ဘာ ၂၂-၂၀၂၃